HISTORIA YA TALIRI KANDA YA MASHARIKI, TANGA

Taasisi iko 5oS 39oE kwenye mwinuko wa m 6 kutoka usawa wa bahari, kilomita 6 kutoka Bahari ya Hindi.  Mvua ya kila mwaka ni kati ya 1230 hadi 1400 mm, ikinyesha katika misimu miwili yenye kilele wakati wa Aprili - Mei na Oktoba - Novemba.  Wastani wa halijoto huanzia 26oC hadi 33oC huku Januari na Februari ikiwa miezi ya joto zaidi mwakani.

            Eneo lililokaliwa na Taasisi hiyo hapo awali lilikaliwa na wenyeji hadi wakati wa Vita vya Kidunia vya pili (1939) wakati jeshi la meli za anga lilipofanya msingi wake. Baada ya Vita vya Kidunia vya pili (1946), Taasisi ikawa shamba la biashara la maziwa.  Mnamo mwaka wa 1950, shamba hilo lilikua Kituo cha Majaribio ya Mifugo lengo likiwa ni uzalishaji wa mifugo iliyoboreshwa kwa ajili ya kusambazwa kwa wakulima. Mpango wa ufugaji unaohusisha kuzaliana aina tofauti za Boran na Friesian, Guernsey na Jersey uliandaliwa.  Mpango huu ulikatishwa mwaka 1965 na utafiti mwingi ulielekezwa katika kutatua matatizo ya ufugaji katika eneo hilo.  Mnamo 1969 kituo kiliitwa Taasisi ya Utafiti na Mafunzo.  Mpango wa kuboresha ng'ombe ambapo mifugo safi ya Boran na misalaba yenye chini ya 25% ya damu ya B. Taurus ilizalishwa hadi Sahiwal.  Lengo lilikuwa kusambaza majike wafugaji na 82.5 - 100% ya damu ya Sahiwal kwa wakulima.  Katika kipindi hiki, nguruwe pia ilianzishwa ambayo ilihusisha gilts 17 kubwa nyeupe na boar Landrace.  Mnamo 1973, kituo kilibadilishwa na kuwa Kituo cha Utafiti wa Mifugo kilichopewa jukumu la kufanya kazi ya utafiti juu ya ufugaji wa ng'ombe wa maziwa, ulishaji na ufugaji katika ukanda wa pwani.  Jukumu la kituo hicho limebaki kuwa tangu wakati huo licha ya mabadiliko katika shirika.  Kati ya mwaka 1981 na 1989 kituo hicho kilikuwa kikiendeshwa na Shirika la Utafiti wa Mifugo Tanzania (TALIRO), hata hivyo kilirejeshwa Wizara ya Kilimo na Maendeleo ya Mifugo mwaka 1989. Julai 2012 kituo hiki kilikua Taasisi inayoendeshwa na Taasisi ya Utafiti wa Mifugo Tanzania. Taasisi (TALIRI) kwa Sheria namba 4 ya mwaka 2012. Rasilimali ya mashamba ya kituo hicho ilikuwa hekta 800 mwaka 1973 lakini ilipungua hadi 386 kufuatia shinikizo la wakazi wa mijini katika shamba la juu na hekta nyingine 753 Buhuri takriban kilomita 6 na shamba la Msowero Kilosa (Morogoro) yenye zaidi ya hekta 3000.

DIRA

Dira ya jumla ya TALIRI ni kuwa Taasisi ya Utafiti wa Mifugo ambayo inachangia kuboresha maisha ya wakulima na wadau wengine.

DHAMIRA

Kuendeleza, kusambaza na kukuza matumizi ya teknolojia zinazofaa kwa wadau ili kuboresha tija ya mifugo kwa uendelevu

MAJUKUMU

Majukumu ya taasisi hiyo ni kufanya utafiti wa mifugo hasa uboreshaji wa tija ya ng’ombe wa maziwa katika ukanda wenye unyevunyevu kando ya ukanda wa Pwani wa Kanda ya Mashariki unaojumuisha mikoa ya Tanga, Pwani, Dar es Salaam na Morogoro.  Maeneo yaliyofanyiwa utafiti ni pamoja na tathmini ya mifugo na aina ya mifugo, malisho ikiwa ni pamoja na malisho na malisho, mifumo ya ulishaji na usimamizi ambayo ingesababisha kuongezeka kwa uzalishaji na tija ya mifugo katika Kanda.  Mkazo mkubwa ni juu ya ng'ombe wa maziwa chotara, kuku, mbuzi chotara na mifugo inayofugwa na wafugaji.

MPANGO MKAKATI

Kuwa Kituo cha Umahiri katika Ufugaji wa Maziwa na chanzo cha uhakika cha ufugaji bora wa mifugo ya maziwa na mbegu bora za malisho nchini Tanzania.

MIPANGO YA BAADAYE

Kuwekeza katika miundombinu na kujenga uwezo kwa ajili ya utoaji na matumizi bora ya maarifa na ubunifu unaotokana na utafiti nchini Tanzania
Kuimarisha uhusiano kati ya watafiti, maafisa ugani, mafunzo na wafugaji nchini
Kuboresha uzalishaji kwa kila mnyama na kutoa teknolojia bora na ubunifu
Kuboresha na kutoa mbegu bora za lishe na malisho ya ng'ombe wa maziwa.
Chagua spishi moja bora ya lishe kwa ukanda wa pwani na ufanye biashara kupitia utangazaji na uanzishaji wa shamba la uvumbuzi wa satelaiti.
Kudumisha ushirikiano na mahusiano kati ya taasisi zinazoshirikiana.
Anzisha na udumishe mfumo wa ufugaji wa ng'ombe wa maziwa unaozingatia uvumbuzi wa hali ya hewa katika TALIRI Kanda ya Mashariki, Tanzania.
Jumuisha masuala ya jinsia na mabadiliko ya hali ya hewa katika shughuli zote za utafiti na ubunifu